Koma Halindeki Bir İnsan Tam Olarak Ne Hisseder?

Kişinin komaya girmesinin birçok sebebi vardır ve koma hali, hasarın boyutuna bağlı olarak çok ani ya da kademeli bir formda ortaya çıkabilir. Birkaç günden birkaç aya kadar sürebilir yahut kimi vakit bu bilinçsizlikten çıkmak mümkün olmayabilir. 

Ancak edinilen tıbbi bilgilerin yanı sıra merak edilen bir şey var ki o da komaya giren insanların bu süreçte neler hissettiği. 

Pek çok rahatsızlık ve yaralanma, beyin hücrelerine ziyan vererek kişinin komaya girmesine neden olabilir lakin hepsi temel olarak beyinde ya da merkezi hudut sisteminde görülen bir hasarın sonucudur.

Beyin enfeksiyonları, tümörler, şiddetli baş yaralanmaları, nöbetler, diyabette düşük kan şekeri, oksijen eksikliğinin sebep olduğu beyin hasarları, felç, uyuşturucu ve alkol kullanımı üzere birçok sorun komaya sebebiyet verebilir. 

Ortaya çıkan birtakım olağan dışı durumlar, aslında komanın bir bakıma habercisi niteliğinde olabilir.

Gözlerde kapanma eğilimi, uzuvların refleks hareketleri dışındaki tepkisizliği, sistemsiz teneffüs ve göz bebeklerinin ışığa reaksiyon verememesi üzere beyin sapı reflekslerinin yerine getirilemediği durumlar komanın yaygın belirtilerindendir. 

Kişinin bu bilinçdışı hale istemsizce gelmesinin yanı sıra tabipler, kimi vakit hastaları kasıtlı sebeplerle komaya sokabilir.

Ağır olaylarda tabipler kişinin durumu uzun mühlet değişmediği takdirde hastayı komaya sokabilir ve kalıcı bitkisel hayat bu noktada başlayabilir. Ama bu durum aylarca sürerse, kişinin uyanma mümkünlüğü bir bakıma azalma eğilimi gösterebilir.

Koma esnasında beyin aktiviteleri asgarî seviyededir. Bedenin büyük bir kısmı kendini güzelleştirmek ve bu durumdan kurtulmak için fonksiyonlarına devam eder lakin rastgele bir farkındalık kelam konusu değildir.

Komada olan bir kişi, tıpkı uyanık bir insan üzere çeşitli biçimlerde hareket edebilir ve bu, etrafındakileri yanıltabilir. Örneğin rastgele bir şey acıyı hissetmelerine sebep olursa yüzlerinde buruşturma aksiyonunu görmek mümkündür. Bunun yanında gülme, ağlama üzere tepkiler de görülebilir ve hatta birtakım refleksler kişinin dik bir formda oturmasına bile sebebiyet verebilir. 

Fakat bu yansımaların istemsiz bir refleks olduğu unutulmamalı zira bu hareketler o kişinin uyanık, şuurlu ya da gelişim içinde olduğu manasına gelmemektedir.

Kişinin komaya girmesine neden olan çeşitli faktörler, birçok koma tipini de beraberinde getirir. Bunlar ortasında en çarpıcı olanı ise Locked-in (Kilitlenme) Sendromu.

Beyin sapındaki hasar nedeniyle ortaya çıkan bu rahatsızlık, nörolojik bir bozukluktur ve bu hastalığın tesirinde olan beşerler klasik bir komanın bilinçsizliğinden fazla bilinçli ve uyanıktır. Olağan bir insan üzere tertipli bir formda uyku-uyanıklık döngüsüne sahiptir. Akıl yürütme ve düşünme üzere bilişsel fonksiyonlarını de korurlar.

Bunun yanında bu hastalar görebilir ve duyabilir. Yüzlerinin yüklü olarak alt kısımlarını hareket ettirememeleri, yüz tabirlerini göstermelerini mahzurlar. Bunun yanında göz kırpma ve gözlerini üst aşağı hareket ettirme yeteneklerini korurlar ve bu yolla bir bakıma irtibat kurabilirler.

Bu sendromun en şaşırtan örneklerinden biri olan ve komadaki bir kişinin neler hissettiğini en açık bir formda söz eden 12 yaşındaki Martin Pistorius, birinci etapta sıradan bir boğaz ağrısından muzdaripti.

Bu ağrıyı takip eden günlerde, çok kısa bir mühlet içerisinde konuşamaz ve hareket edemez hale geldi. Ardından komaya giren Martin, 4 yıl boyunca dünyayla rastgele bir etkileşimde bulunamadı.

Doktorlar bu ani komaya geçiş sürecine, akciğerlerden beyne yayılan bir enfeksiyon olarak söz edilen kriptokokal menenjitin sebep olduğunu ileri sürdüler. 16 yaşında geldiğinde az da olsa gelişmeler gösteriyordu fakat hala koma halindeydi.

19 yaşında ise şuuru büsbütün yerine gelmişti. Etrafındaki her şeyi duyabiliyor, görebiliyor lakin iletişim kuramıyor ve hareket edemiyordu. 

Bilincinin yerine geldiğini küçük de olsa çeşitli hareketlerle söz etmeye çalışan Martin’deki bu gelişmeleri ne yazık ki hiç kimse farketmemişti. 

Çaresiz genç, çok uzun bir vaktini adeta yaşayan bir meyyit üzere geçirdiğini şu cümlelerle söz etmişti: “Her olağan insan üzere her şeyin farkındaydım. Herkes benim orada olmamama o kadar alışmıştı ki tekrar var olmaya başladığımı fark etmediler. Hayatımın geri kalanını bu formda, büsbütün yalnız geçireceğim gerçeği beni sarstı.”

Doktor, Martin’in tam 6 yıl sonra belli meçhul gülümseme ve başını sallama hareketlerini gerçekleştirebildiğini görerek bir gelişme olduğundan şüphelendi ve çeşitli testler uyguladı. Sonunda testler onun uyanık ve hassas olduğunu doğruladı ve kabus dolu günler Martin için son buldu. 

Çeşitli baş yaralanmaları ve birtakım hastalıkların sebep olduğu beyin hasarlarından kaynaklanan komalar, kimi vakit geri dönüşü olmayan ölümlerle sonuçlanabilir.

Kişinin yaşı ve bu duruma sebep olan faktör, komadan çıkıp çıkamama noktasında her ne kadar belirleyici olsa da düzgünleşme, ekseriyetle hasarın beynin kilit bir noktasında olması durumunda ne yazık ki mümkün olmamaktadır. 

Koma Halindeki Bir İnsan Tam Olarak Ne Hisseder? yazısı ilk önce Haber Oku üzerinde ortaya çıktı.